Yolculuk Hızı: 797 km/h – Uçuş Mesafesi: 3850 km – Tonaj: 19 T – Hacim: 154 m3
Boeing 737 kısa ve orta mesafe menzilli, tek koridorlu, dar gövdeli ve düşük fiyatlı, jet motorlu havayolu uçağıdır. Boeing’in diğer modelleri 707 ve 727’den türetilerek tasarlanmış olan Boeing 737’nin toplam dokuz versiyonundan -600, -700, -800 ve -900 versiyonları üretim halindedir.
İlk olarak 1964 yılında tasarlanmış ve ilk uçuşunu 1967 yılında gerçekleştirmiştir. Havayolu seferlerine ise Şubat 1968’de başlamıştır. 737 modeli Boeing’in üretimdeki tek koridorlu, dar gövdeli uçağıdır ve daha önceden marketin hakimi 707, 727, 757, DC-9 ve MD-80/90 uçaklarının yerini doldurmuştur.
737, Boeing firması tarafından 1967 yılından beri aralıksız olarak üretilmektedir.Dünyada 114 ülkeden 360’a yakın havayolu 737 uçaklarıyla hizmet veriyor. Aralık 2011’e kadar 7.000 uçak teslim edilmiştir ve 2.300 sipariş teslim beklemektedir. 737 serisi, Nisan 2009 tarihi itibariyle tarihteki en çok sipariş alan ve üretilen jet havalyolu uçağıdır. Dünya üzerinde her an 1.250 adet 737 uçağı havadadır ve ortalama her beş saniyede bir uçak kalkış ve iniş gerçekleştirmektedir. Boeing 737, dünya nüfusuna eşdeğer, yaklaşık yedi milyar yolcu taşımıştır.
737 kokpitlerinde genellikle ana glareshield üzerine konumlanmış tepe pencereleri bulunmaktadır. Bu şekilde dizayn edilen pencereler 707’den esinlenilmiştir. Bu sayede özellikle dönüşlerde daha büyük görüş açısı sağlanmakta ve yıldızların naviagasyonda kullanılması sağlanmıştır. Gelişen versiyonlarla gelen modern avyonikler ile bu pencereler gereksiz olmuş, pek çok pilot bu pencerelerden gelen güneşi kapamak için gazete veya benzeri maddeler ile burayı kapamaktadır. 2004 yılından itibaren bu pencereler 737 kokpit dizaynından kaldırılmış, sadece bazı askeri üretimlere veya şirket talebi üzerine eklenmektedir. Bu pencereler bazen genel bakım sırasında teknik ekip tarafından da kaldırılır ve metal bir kapak ile kapatılır.
Kıvrık kanat ucu türü tasarım yeni üretim 737’lerde kullanılmaktadır. Bu wingletler yaklaşık olarak 8 fit (2.4 m) boyundadır ve kanat uçlarına monte edilir. Bu sayede kanat ucu vorteksazaltılmış olur ve yakıt tasarrufu sağlanır. Ayrıca motorun aşınması azaltılır ve kalkış esnasındaki gürültü azaltılmış olur.
737-600, -700 ve -800’ler için kısa meydanlara uygun versyionlar, üretilmiş olup; bu uçaklar operatörlere payload’un artması ile 5.000 fit (1,500 m)’den kısa meydanlara operasyon yapma imkânı sunmaktadır. Bu uçaklarda geliştirilmiş kanat ön slatları ile kaldırma kuvvetinin artması sağlanmıştır. Ayrıca iki pozisyonlu kuyruk yüksekliği ile daha düşük yaklaşma süratleri sağlanmış ve uçuş spoiler’ın geliştirilmesi ile uçak daha kısa meydanlara uçabilir konuma gelmiştir. Bu geliştirmeler 737-900ER’de standart hale gelmiştir.
Boeing firması, 1960’lı yıllarda 727’nin yerini alacak kısa mesafelerde efektif olacak jet uçak dizaynı üzerinde çalışmaya başladı. İlk dizayn çalışmaları 11 Mayıs 1964 tarihinde başladı. Boeing’in yoğun market araştırmaları sonucunda 50 ila 60 arasında yolcu kapasiteli uçuşlar yapması üzerinde karar alındı.Lufthansa 19 Şubat 1965 tarihinde verdiği sipariş ile bu modelin ilk müşterisi oldu. Bu siparişin boyutu 22 uçak ve toplam değeri 67 milyon ABD Doları tutarındaydı. Bu siparişin bu günkü karşılığı 190.28 milyon ABD dolarına karşılık gelmektedir ve sipariş öncesi Lufthansa, Boeing’den 737 projesinin iptal edilmeyeceğine dair garanti aldı. Lufthansa ile yapılan görüşmeler sonucunda kış aylarında 737 projesinde koltuk sayısının 100’e çıkarılmasına karar verildi.
5 Nisan 1965 tarihinde, Boeing firması United Airlines’ın 40 adet 737 siparişi verdiğini açıladı. United orijinal tasarıma göre biraz daha büyük uçak talep ettiğinden, Boeing gövdeyi kanat önünden 91 santimetre (36 in) ve arkasından 102 santimetre (40 in) uzattı. Bu yeni daha uzun versiyona 737-200 adı verildi ve ilk tasarım olan kısa gövdeli dizayn 737-100 olarak anıldı.
737 Klasik serileri (300, 400, 500) ile “Yeni Jenerasyon” (Next-Generation) serilerinde (600, 700, 800, 900) motorun ön yüzündeki hava giriş yüzleri, çoğu uçak motoru modeline benzer şekilde dairesel (yuvarlak) değildir. Motorun alttan basık bir dairesel şekilde olmasından dolayı, önden arakaya doğru bakılırsa, saat 4 yönünde iken, eklenti dişliler saat 6 yönündedir. Bu şekilde dizayn edilmesinin sebebi, 737’nin pek çok havayolu uçağına göre daha alçak gövde tasarımına sahip olması ve orijinal 737’lerin daha küçük P&W motorlar için tasarlanmış olması ve daha büyük olan CFM56 motorlar için daha çok yer açıklığına ihtiyaç duymasıdır. Bu tasarımdan dolayı 737-300 ve sonraki versiyonlarda motorlar havacılıkta FOD olarak bilinen yabancı cisimlerin motora girmesine daha eğimlidir.
737 uçaklarında yakıt boşaltma sistemi mevcut değildir. Acil durumun türüne göre, 737’ler yakıtı yakmak için havada uçmaya devam ederler veya maksimum iniş ağırlığının üzerinde bir ağırlıkla inişe giderler. Ağırlıktan kazanmak ve üretim masraflarını ve karışıklığı azaltmak için 737’lerde ana iniş takımları için ana bir kapak yoktur. Gövde ortasında bulundan ve kanatların altındaki ana iniş takımları uçağın gövdesindeki kendilerine ait boşluğa girerler ve iniş takımlarının bacakları kısmen kapakla kapanır ve iniş takımı boşluğunda aerodinamik olarak kapanır. Lastiklerin kenarları uçuş sırasında uçağın altında açıktadır. “Jant kapağı” olarak adlandırabilecek yan yüzey tekerlerin aerodinamik profilini tamamlar. Bu yan yüzey olmadan uçağın operasyonu yasaktır, çünkü anti-skid fren sistemi ile ilgili yer sürati sensörü buradadır.
Uçuş kontrolleri güvenliği üst düzeyde tutulan 737’lerde hidrolik sistemin tamamen kaybolması veya iki motorun arızası durumlarında, otomatik olarak ve sorunsuz olarak servo yoluyla kontrol edilebilir. 737 bu boyutta ve hidrolik olmadan çalışabilir tek modern yolcu uçağıdır.
Her türlü sorularınız için bizi arayabilir ya da aşağıdaki bağlantıdan Talep Formunu doldurabilirsiniz.